Partnerstwo publiczno-prywatne stanowi nową filozofię funkcjonowania domeny publicznej, całkowicie odmienną od modelu tradycyjnego, w którym sektor publiczny i prywatny komunikowały się ze sobą na poziomie zleceniodawca - zleceniobiorca, a nie na płaszczyźnie partnerskiej, tego typu współpraca stanowi odpowiedź dla malejących środków na cele/usługi publiczne i rosnących w tym zakresie oczekiwań społeczeństwa.
Partnerstwo publiczno-prywatne jest modelem, w którym kluczowe znaczenie mają pozacenowe kryteria, w tym zwłaszcza jakość, design, poziom innowacyjności proponowanego rozwiązania. PPP opiera się na założeniu, że gminie nie jest potrzebna własna droga, ale usługa polegająca na możliwości korzystania z dojazdu. Jednostka samorządu nie musi więc budować drogi lub infrastruktury transportowej, ale może powierzyć to zadanie prywatnemu przedsiębiorcy, któremu może dopłacać za udostępnienie obiektów. Rezultatem takiego partnerstwa jest z jednej strony uzyskanie lepszej jakości świadczonych usług, a także znaczne oszczędności w wydatkach podmiotu publicznego, z drugiej natomiast zyski z inwestycji dla firm prywatnych.
Głównym celem PPP jest przekształcenie funkcji jednostki samorządu z dostawcy obiektów służących realizacji zadań użyteczności publicznej w dostawcę samych usług. Finansowanie budowy obiektu jest rolą prywatnego inwestora, który następnie dysponuje przez określony okres dochodami z zarządzania obiektem. Dzięki temu gmina zostaje uwolniona od konieczności budowania nowych obiektów, dla których to przedsięwzięć barierę stanowią często możliwości finansowe jej budżetu. Zmienia się tutaj jednocześnie rola kapitału prywatnego. W ramach PPP prywatny inwestor nie jest już tradycyjnym współudziałowcem w finansowaniu gminnego zadania inwestycyjnego, ale udziałowcem w dostawie usług dla mieszkańców w dłuższym okresie sięgającym nawet kilkudziesięciu lat. Zapłatę za budowę otrzymuje w ratach w ramach opłaty za dostępność pod czas wieloletniej eksploatacji, oraz dodatkowo może czerpać zyski od użytkowników.
W roli partnera publicznego mogą występować nie tylko jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, ale także organy administracji rządowej, państwowe szkoły wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, państwowe lub samorządowe instytucje kultury, jak również Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne. Stroną publiczną umowy o PPP mogą być też państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, jednak z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek handlowych. Warto przy tym pamiętać, że definicja PPP odnosi się do wykonywania zadań publicznych, a w tym zakresie szczególne kompetencje leżą w gestii samorządów. To one mają obowiązek prowadzenia podstawowych usług publicznych.
JAKIE KORZYŚCI PRZYNOSI PPP
· mniejsze wydatki na gminne inwestycje, a przez to oszczędności w budżecie,
· przyspieszenie terminów budowy obiektów użyteczności publicznej i dostaw związanych z nimi usług,
· zapewnienie wyższej jakości usług publicznych,
· większa rywalizacja kapitału prywatnego w sferze dostarczania usług publicznych,
· podział ryzyka inwestycyjnego pomiędzy gminę i prywatnego przedsiębiorcę,
· dodatkowe perspektywy rozwoju dla prywatnych firm.
