Ostatni panel podczas konferencji Forum Liderów PPP 2020, moderowany przez mec. Tomasza Korczyńskiego był podsumowaniem kilkugodzinnej dyskusji i prezentacją wniosków, które z niej wynikają. Przedstawiciel firmy Warbud, która jest liderem na polskim rynku w dziedzinie realizacji zadań inwestycyjnych w formule ppp, dyr. Przemysław Szulfer, podkreślił, że przy realizacji projektów ppp korzystają z doświadczenia firm na rynkach francuskich, niemieckich. Jednak jest to trudne zadanie, ponieważ nadal jesteśmy kilka kroków za tymi krajami, które w pewnym stopniu na ppp zbudowały szereg obiektów infrastrukturalnych, wpisały ppp w strategię rozwoju i rozwoju infrastruktury publicznej. – U nas mówi się cały czas o znaczeniu ppp dla rozwoju gospodarki, ale nadal nie wykorzystujemy potencjału jaki za sobą niesie ten model.
W dyskusji omówiono szczegółowo znaczenie finansowania dla projektu z perspektywy partnera prywatnego. Dyrektor Szulfer przyznał, że zamykanie finansowe projektów rozpoczyna się w pierwszym dniu zainteresowania projektem i w tym dniu rozpoczyna się również współpraca z sektorem bankowym – warunki finansowanie negocjowane są z bankiem jeszcze przed złożeniem oferty, ponieważ koszt finansowania jest ważnym komponentem ceny, a cena z kolei jest głównym kryterium wyboru oferty. Podejście to poparła Anna Łopaciuk, Manager w banku BGK, która podkreśliła, że im wcześniej rozpocznie się rozmowę z bankami, tym szybciej dojdzie do zamknięcia finansowego. Bank dokonuje oceny projektu po otrzymaniu pełnej dokumentacji obejmującej model finansowy, raporty techniczne, prawne, weryfikujące wszelkie ryzyka oraz umowę. Dlatego można powiedzieć, że bank jest papierkiem lakmusowym, który sprawdza, czy projekt ma szansę realizacji. Z perspektywy oceny BGK coraz więcej projektów jest bankowalnych, ponieważ samorządy coraz lepiej je przygotowują, dzięki dostępności działań prowadzonych przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, takich jak szkolenia czy konferencje i wytyczne do projektów.
Zdaniem Prezesa firmy Multibud, Wojciecha Ciurzyńskiego, popularność ppp będzie coraz większa, ponieważ potrzeby inwestycyjne samorządów są rosnące, a wpływy budżetowe w obecnej sytuacji pandemicznej nie pozwalają na pokrycie kosztów tych inwestycji. Te ostatnie 10 lat, określił pionierskimi oraz podkreślił, że dzisiaj musimy zająć się tematem systemowo, uczyć nie tylko samorządy, ale także uczyć prywatnych inwestorów. Jego zdaniem, powinien powstać Kodeks Dobrych Praktyk PPP, dzięki któremu moglibyśmy zwalczyć obawy wśród inwestorów prywatnych do wchodzenia w projekty ppp. Musimy przy tym jednak pamiętać, że ppp to nie jest forma finansowania inwestycji publicznych, a forma ich realizacji. Według Macieja Żywno, na rynku brakuje partnerskiego podejścia, w którym uczestnicy ppp rozumieją wspólny cel. Nadal funkcjonują barykady pomiędzy sektorem publicznym, a prywatnym, stosuje się licytację kto weźmie więcej ryzyk, nie ma przeświadczenia, że inwestycja jest wspólnym przedsięwzięciem, a sukces czy porażka, będzie sukcesem bądź porażką obu stron. Dlatego konieczne jest budowanie mentalności, w której partner publiczny i prywatny będą faktycznie partnerami wspólnie dążącymi do jednego celu. Należy również zwrócić uwagę na potrzeby gmin wiejskich, które są w dużo słabszej pozycji, jako inicjatorzy małych lokalnych projektów ppp nie wzbudzających zainteresowania inwestorów. Temat ten wskazano jako wyzwanie dla MFiPR i samorządów województw, aby wzmocnić gminy wiejskie poprzez pomoc im w grupowaniu się w celu tworzenia ofert inwestycyjnych atrakcyjnych dla prywatnych inwestorów.
W odpowiedzi na potrzebę rynkową zgłaszaną przez liczne samorządy, na stronie Forum Liderów PPP (www.forumliderowppp.pl/katalog-ekspertów) powstał Katalog Ekspertów PPP, gdzie zamieszczane są wizytówki osób posiadających praktyczne doświadczenie w skutecznej realizacji projektów ppp w Polsce i za granicą. Instytucje wdrażające formułę ppp mają szansę porównać doświadczenie poszczególnych firm i osób oraz nawiązać kontakt jeszcze przed przystąpieniem do realizacji inwestycji. Katalog zawiera również linki do profili w LinkedIn, umożliwiające wirtualny networking w każdym momencie. Eksperci zamieszczający wizytówki gotowi są udzielić wsparcia na każdym etapie realizacji inwestycji